W sobotę 22 lutego, w Centrum Integracji Społecznej przy ul. Lipowej w Magdalence odbyło się spotkanie w sprawie Panoptikum – centrum kompetencji dla muzeów, które powstaje przy ul. Końcowej. Będzie to przede wszystkim gigantyczny magazyn na muzealia. Ale miejsce to będzie pełniło także inne ważne funkcje. Część z nich będzie skierowanych również do Mieszkańców Gminy Lesznowola.
Duże zainteresowanie spotkaniem
Obecnych na spotkaniu Mieszkańców, którzy szczelnie wypełnili salę Centrum Integracji Społecznej, a także przedstawicieli Narodowego Instytutu Muzeów, pod który podlega Panoptikum, Radnych, Sołtysów, przedstawicieli samorządu powiatowego i wszystkie osoby zainteresowane tym ambitnym przedsięwzięciem powitała Wójt Gminy Lesznowola – Marta Natalia Maciejak.
– W związku z tą inwestycją pojawiają się liczne wątpliwości, cieszę się że będziemy mogli o nich porozmawiać – zapewniła Pani Wójt. – Z niecierpliwością czekamy na otwarcie Panoptikum.
Wsparcie dla muzeów
Gigantyczna inwestycja kosztowała łącznie ponad 183 mln zł. Sam pomysł wybudowania magazynu narodził się już w 2016 roku. Na projekt udało się pozyskać ponad 40 mln zł unijnego dofinansowania. Co ciekawe, podczas budowy dokonano interesujących odkryć archeologicznych. Natrafiono na pozostałości kultury pucharów lejkowatych z epoki neolitu (3700-1900 r. p.n.e.). To właśnie w tamtym okresie w Egipcie były wznoszone piramidy…
Panoptikum ma zarządzać Narodowy Instytut Muzeów – instytucja zajmująca się wspieraniem muzeów. Szkoli ona kadry muzealne, propaguje współpracę między poszczególnymi placówkami, ale też podejmuje działania na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa polskim muzealiom i zbiorom publicznym. W Polsce funkcjonuje ponad 1000 muzeów, które w ubiegłym roku odwiedziło ponad 42 mln osób. Dysponują one łącznie ponad 20 milionami muzealiów, z czego jedynie 5-10% jest pokazywanych. Pozostałe eksponaty zalegają w magazynach, których brakuje. Panoptikum ma więc pełnić rolę centralnego magazynu muzealnego, który będzie współpracował z wieloma muzeami.
– Jest to pierwszy taki obiekt w Europie środkowo-wschodniej – poinformowała podczas spotkania dr Paulina Florjanowicz, dyrektor Narodowego Instytutu Muzeów. – Będzie funkcjonował tu przede wszystkim tzw. głęboki magazyn na eksponaty. To będzie podstawowa funkcja obiektu, która zostanie uruchomiona w 2026 roku.
Pełną parą Panoptikum na zacząć działać dopiero na początku 2027 roku, w tym i przyszłym roku obiekt ma być wyposażany. Stopniowo będą też uruchamiane i udostępniane kolejne jego funkcje.
Co ciekawego dla Mieszkańców?
W Panoptikum, oprócz gigantycznego, świetnie chronionego magazynu znajdzie się także część biurowa, strefa konserwatorska z pięcioma nowoczesnymi pracowniami, strefy skanowania 3D, fotograficzna i digitalizacyjna, księgarnia, kawiarnia oraz świetnie wyposażona sala konferencyjno-edukacyjna na 150 miejsc. W sali tej będzie można także oglądać filmy i wystawiać kameralne przedstawienia. Budynek będzie zgodny ze standardem BREEAM, co oznacza że zastosowano w nim dużo ekologicznych rozwiązań, takich jak pompy ciepła, panele fotowoltaiczne czy zbiorniki na deszczówkę. Dzięki temu będzie zużywał mało energii. Na zewnątrz pojawią się nowe nasadzenia, w tym drzewa z rodzimych, nieinwazyjnych gatunków. Zaplanowano też duży parking i plac zabaw dla dzieci.
Z wielu miejsc i funkcji gmachu będą mogli korzystać Mieszkańcy Lesznowoli. Przedstawiciele Narodowego Instytutu Muzeów poinformowali, że pracują nad skierowaną do nich ofertą kulturalną. Istnieją plany udostępnienia nie tylko części zewnętrznej (planowane są pikniki rodzinne), ale także organizowania w gmachu warsztatów, pokazów, wystaw, prelekcji czy spotkań z lokalną kulturą. Zrobiono ankietę, która pomogła przygotować wstępną ofertę programową dla osób w różnym wieku.
– Duży nacisk chcemy kłaść na promocję lokalnej kultury i historii – poinformowała Beata Bauer z NIM. – Chcemy współpracować też z mieszkającymi na terenie Gminy Lesznowola mniejszościami narodowymi.
Z konkretnych pomysłów, które mają być skierowane do lokalnej społeczności, wymieniono plan stworzenia wokół Panoptikum ogródków społecznych, które byłyby uprawiane przez Mieszkańców. Powstała też idea wykorzystania dostępnych pracowni, w których będą organizowane wykłady i warsztaty. Spotkania z lokalną historią i kulturą mają obejmować wydarzenia organizowane dla Kół Gospodyń Wiejskich, ale też współpracę z Gminnym Ośrodkiem Kultury i Biblioteką Publiczną. W szkołach na terenie gminy również planowany jest cykl warsztatów poświęconych sztuce. Tego typu wydarzenia mają już organizować zaproszone do współpracy muzea. Uzupełnieniem oferty mają być prezentacje na terenie Panoptikum znanych i cenionych obiektów muzealnych zarówno z Polski, jak i muzeów światowych. Z kolei w sali konferencyjno-edukacyjnej planowane są warsztaty i wykłady tematyczne z zakresu historii sztuki.
Miejsce pracy
Podczas spotkania omawiane były kwestie związane z układem drogowym, ale padło też pytanie dotyczące miejsc pracy w Panoptikum. Przedstawiciele Narodowego Instytutu Muzeów poinformowali, że zostanie stworzonych 30-40 nowych stanowisk. Będą poszukiwani zwłaszcza pracownicy ochrony i specjaliści. Rekrutacja ma ruszyć w połowie 2026 roku. Za jakiś czas odbędzie się też przetarg na prowadzenie kawiarni. Więcej informacji na temat pracy w Panoptikum i aktualności związanych z inwestycją będzie można znaleźć na stronie www.nim.gov.pl.
